کودکان و حقوقشان

فردی که از موهبت عشق و احترام برخوردار است، احساس امنیت می کند و این حس زمانی در کودک اوج می گیرد که دریابد والدین همچون تکیه گاهی استوار، همواره حامی و پشتیبان او هستند اما هنگامی که حس امنیت از میان برود، علایم اضطراب و استرس در کودک ظاهر می شود.
پدران و مادران با جمله هایی چون «دوستت دارم»، «من به تو افتخار می کنم» و «همیشه در کنارت می مانم» می توانند، حس امنیت و تعلق را به فرزندان منتقل کنند. در خانواده هایی که در بیشتر زمان ها در آن درگیری و مشکل وجود داشته باشد، حس تعلق شکل نمی گیرد و این امر به شدت سبب آسیب در کودکان می شود. رفتارهای همراه با خشونت و انتقادهای زیاد، این پیام را به کودک انتقال می دهد که او دوست داشتنی نیست و به عنوان موجودی زیادی و مزاحم به شمار می رود.

احترام و عزت نفس

خانواده ها باید با فرزندان خود رفتاری محترمانه داشته باشند. در فرهنگ عمومی اعتقاد بر این است که همواره می بایست احترام به بزرگترها صورت پذیرد و به این موضوع در ارتباط با کوچکترها زیاد توجه نمی شود. بی احترامی به فرزندان، احساس حقارت در آنها را به وجود می آورد و عزت نفس آنان را از میان می برد. کودکانی که به دلیل تحقیر آسیب می بینند، احساس بی ارزشی می کنند و ممکن است در ارتباط با والدین و دیگران نیز پرخاشگر شوند.
کودکان سعی می کنند تا در زمینه هایی که توانایی دارند، علاقه و خلاقیت خویش را نشان دهند، به همین دلیل بایستی به شکوفایی استعدادهای آنان توجه کرد و باید نسبت به این موضوع آگاهی داشت که کودکان استعدادهایی دارند که اگر در فضا و بستر مناسب قرار بگیرند این ظرفیت ها آشکار می شوند. همچنین تشویق و ترغیب کودکان نسبت به انجام دادن فعالیت های ورزشی و هنری بسیار ارزشمند است. ورزش و هنر تاثیر بسیار خوبی بر سلامت جسمی و روانی افراد می گذارند و در حقیقت غذای روح انسان محسوب می شوند.

فرزندان خود ساخته و مستقل

زندگی کودک باید برپایه یک برنامه پیش بینی شده، باشد و اموری مانند «زمان خواب، غذا خوردن، مدرسه رفتن، انجام دادن تکلیف و بازی» مشخص باشد. یکی از مهمترین نیازهای کودک این است که به یک پدر و مادر قوی، با اقتدار و بابرنامه تکیه کند. والدینی که سردرگم، آشفته، ضعیف، ناتوان و درگیر مشکلات گوناگون هستند نمی توانند نیازهای کودک را پاسخ دهند و فرزند احساس می کند که هیچ تکیه گاهی ندارد و این مساله آسیب زا است. در حالی که باید والدین تعیین کننده باشند تا کودک به راحتی به آنها اعتماد کند. همچنین باید برای داشتن کودکانی با عزت و اعتماد به نفس بالا عشق و اقتدار را به یک میزان به فرزندان ارایه داد.

تشویق و تنبیه

اتفاق هایی که پس از رفتار نادرست کودک می افتد، اگر به گونه ای باشد که فرد در آینده آن عمل را از خود بروز ندهد و کمتر آن را انجام دهد، تنبیه است اما در صورتی که واکنش به گونه ای باشد که سبب تشدید و تکرار آن رفتار شود تشویق محسوب می شود. «لبخند، نوازش، بوسیدن، بیان جمله های محبت آمیز و تمجید از کار نیک کودک» جزو تشویق های مناسب هستند. تربیت باید متمرکز بر تشویق باشد و والدین حتی کارهای نامناسب کودکان را اگر سبب آسیب و آزار به خود کودک و دیگران نمی شود نادیده بگیرند. بسیاری از رفتار کودکان مربوط به سن آنها است و اشتباه ها و فراموش کاری، اقتضای دوران کودکی به شمار می رود که با بزرگ شدن فرد این مشکل ها برطرف می شود. خانواده ها باید با مطالعه و انجام دادن مشاوره در ارتباط با دوره کودکی و رفتارهای طبیعی و غیر طبیعی این برهه از زندگی، اطلاعات لازم را کسب کنند. جایزه های مادی نیز بخشی از تشویق ها محسوب می شوند که پیشنهاد می شود در زمان های لازم به کار روند اما نباید تنها نوعِ تشویق باشند، جایزه هایی چون بردن به پارک و دعوت از دوست مورد علاقه کودک به منزل، اثرگذاری بیشتری دارد که تشویق های اجتماعی لقب گرفته اند.
زمانی که کودک رفتار اشتباهی انجام می دهد با تغییر رفتارهایی مانند نگاه، صحبت نکردن و فاصله گرفتن این پیام به کودک منتقل شود که پدر و مادر از رفتار تو ناراحت هستند و او به مرور زمان متوجه خواهد شد که با انجام دادن این رفتار، توجه والدین نسبت به وی کم می شود، بنابراین آن عمل را دیگر انجام نمی دهد. بی اعتنایی یکی از راه های کاهش اشتباه است که در بلند مدت به خوبی پاسخ می دهد. تنبیه مناسب دیگر گرفتن امتیازهایی محسوب می شود که کودک به آنها علاقه و برای او اهمیت دارد و به آن محرومیت می گویند اما نباید این محرومیت بیشتر از یک روز طول بکشد. در این روش بایستی رفتارهای ممنوعه توضیح داده شوند، رفتارهایی چون ابراز خشونت نسبت به همسالان، لج بازی و نافرمانی های شدید نسبت به والدین رفتارهایی هستند که باید نسبت به آن واکنش نشان داد.
«تحقیر کردن، پرخاشگری و فریاد زدن، نصیحت های طولانی مدت، تنبیه بدنی و تهدید به آن» جزو تنبیه های بسیار مخرب است و تربیت متمرکز بر این نوع تنبیه، بدترین و نامناسب ترین روش تربیتی به شمار می روند زیرا کودک به لحاظ اعتماد و عزت نفس به شدت آسیب می بیند.