روتین چیست؟ شما چند روتین روزانه دارید؟

وقتی از نظم در کار و زندگی صحبت می‌شود دو اصطلاح را زیاد می‌شنویم و به کار می‌بریم: رویه/عادت

در فرهنگ معین کلمه “روتین” اینگونه تعریف شده است:

کاری که به طور منظم یا به طور معمول و مکرر انجام می شود

برای تعریف روتین ، در اساسی ترین شکل آن ، مجموعه ای از اقدامات (یا فقط یک عمل) است که به طور منظم یا در فواصل زمانی خاص انجام می شود. به عنوان مثال ، ممکن است معمول باشد که هر شنبه با یک دوست تنیس بازی کنید. این یک اقدام است که هر هفته تکرار می شود. شخص دیگری ممکن است یک برنامه صبحگاهی پیچیده داشته باشد که شامل بیدار شدن در 6 صبح ، خواندن 15 صفحه از کتاب ، دوش گرفتن 10 دقیقه ای ، خوردن صبحانه سالم و غیره است. برنامه های روتین می توانند ماهانه ، هفتگی ، روزانه یا حتی ساعتی باشند ، اما ایده این است که به شما کمک می کند تا سازماندهی شده ، مولد و متمرکز بر اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود باشید.

معجزه “روتین”

همه ما می دانیم که بچه های خردسال عاشق عادات روزمره هستند و به آنها نیاز دارند. در ادامه میخواهیم به چند مورد از فواید داشتن روتین در روزمره اشاره کنیم:

1)عادات روزمره حس خودتنظیمی و خودکنترلی را در کودکان پرورش میدهند

اینکه کودکان بدانند در هر زمان باید انتظار چه چیزی را داشته باشند، ضمن دادن ثبات عاطفی به آن ها، باعث میشود که احساس کنند اوضاع تحت کنترلشان است.

2)روتین موجب ترویج رفتارهای مثبت در کودکان میشود

عادات روزمره به کودکان کمک میدهد تا احساس امنیت کنند و رفتارشان مسئولانه تر شود. برای مثال هر زمانی که بیرون هستید هنگام راه رفتن در خیابان دست شما را میگیرد یا وقتی چیزی میخواهد از کلمه “لطفا” استفاده میکند.

3)عادات روزمره به تقویت مهارت های اجتماعی کودکان کمک میکند

رفتارهای تکرار شونده به کودکان کمک میکند تا متوجه شوند که ارتباطات اجتماعی چگونه شکل میگیرند. آن ها الگوهای رفتاری را یاد میگیرند و متوجه مواردی میشوند که نقش مهمی در ارتباطات اجتماعی دارند. برای مثال به اشتراک گذاشتن، نوبت گرفتن و همکاری.

4)عادات روزمره، تغییر از یک حالت به حالت دیگر را آسانتر میکند

تغییر از یک فعالیت به فعالیت دیگر همیشه برای کودکان کار راحتی نیست. داشتن یکسری روتین خاص برای فعالیت های روزانه و دانستن اینکه چه چیزی در انتظار است، تغییر از یک فعالیت به فعالیت دیگر را آسان تر میکند. برای این منظور میتوان نقاشی هایی از فعالیت های روزمره کشید یا عکسی از خود کودک زمان انجام فعالیت تهیه کرد و به صورت یک برنامه آن را به دیوار زد. تا اینگونه کودک متوجه برنامه ها باشد و مثلا بداند که بعد از نقاشی وقت حمام رفتن است و پس از آن باید نیم ساعتی بخوابد و…

5)روتین موقعیت هایی برای یادگیری فراهم میکند

برنامه ها و عادات روزانه ابزارهای عالی و سرگرم کننده برای یادگیری هستند. برای فرزندتان داستانی از روزی که گذشت تعریف کنید! این کار به آن ها کمک کرده تا به تجربه ها و احساساتشان آگاه باشند.

در ادامه میخواهیم 5 عادت را باهم مرور کنیم که به حفظ سلامتی کودکان کمک میکند:

1)یک روتین منظم خواب برای کودک در نظر بگیرید

همیشه قبل از خواب یکسری فعالیت را با ترتیبی خاص انجام دهید. برای مثال: کودک را یک حمام آب گرم ببرید، به او غذا داده و یک داستان برایش بخوانید.

2)برنامه استراحت نیمروزی برای کودک در نظر بگیرید

اجازه دهید که کودکتان هر روز در ساعتی خاص یک استراحت نیمروزی داشته باشد و کمی دراز بکشد. البته این موضوع را در ذهن داشته باشید که کودک شما هر روز با روز دیگر متفاوت است. و این بسیار اهمیت دارد که شما متوجه الگو استراحت و خواب فرزند خود شوید.

3)خوراکی های سالم برای کودکان در نظر بگیرید

نان، شیر و غذای تازه را در اولویت قرار دهید، از شکر و خوراکی های حاوی شکر استفاده نکنید. وقتی یک خوراکی صنعتی خریداری میکنید، برچسب روی آن را چک کرده و متوجه مواد اولیه آن شوید. گاهی اوقات سالم ترین این موادغذایی آن هایی است که از مواد اولیه کمتری تشکیل شده اند.

4)از انواع صفحات دیجیتالی(تلویزیون، موبایل، تبلت و…) تا حد امکان استفاده نکنید. مخصوصا در زمان غذا خوردن

کودکان نیاز دارند که زمان غذا خوردن تمام حواسشان را معطوف به غذا کنند، خوردن آن، دیدن آن، بوی آن و بافت و شکل آن. به علاوه صفحات دیجیتال در زمان غذا خوردن روی نوع جویدن کودکان تاثیر گذاشته که موجب مشکل در هضم و جذب مواد غذایی میشود.

5)سعی کنید هر از گاهی غذای جدیدی برای فرزندتان درست کنید

هرچه رژیم غذایی کودک متنوع تر باشد، مغذی تر است. مشکلی نیست اگر کودک شما غذای خاصی را پس بزند. گاهی لازم است شما ده، پانزده بار غذایی را پیشنهاد دهید تا بالاخره کودک بخورد و از خوردن آن لذت ببرد.

زمان رفتن به مهدکودک و مدرسه رسیده

حالا که نزدیک به شروع سال تحصیلی جدید هستیم شاید گاها با مشکل جدایی کودکان از والدین روبرو شویم. برای مثال در گذشته(قبل از شیوع کرونا) خانواده ها فرزندان خود را به کلاس درس می بردند و در آنجا با آن ها خداحافظی می کردند. ولی اکنون به دلایل بهداشتی و ایمنی خانواده ها اجازه ورود ندارند. کودکان باید از قبل این را بدانند تا انتظارات مناسبی داشته باشند و جا نخورند.

جدایی را با نوعی تشریفات خداحافظی آسانتر کنید

کودکان با این رسومات و روتین خداحافظی احساس راحتی میکنند. خانواده ها می توانند یک مراسم خاص برای خداحافظی در نظر بگیرند. مانند یک دست دادن مخفیانه و یک بوسه. خواندن کتاب هایی در این مورد کار را بسیار راحت تر میکند.

برای این کار هم روتین در نظر بگیرید و به این شکل به کودکان آرامش دهید.

خانواده ها میتوانند کودکان را برای ورود به مدرسه یا مهدکودک همراهی کنند و برنامه های جدید را باهم تمرین کنند. برای مثال خانواده ها میتوانند همراه کودکان ویدیوهایی در مورد شستن دست ها نگاه کنند و این کار را باهم تمرین کنند یا شعری در این مورد باهم بخوانند. سپس معلمان می توانند همان شعر را در حالی که دست ها را در کلاس می شویند با کودکان بخوانند. وقتی انتظارات و برنامه های خانه و مدرسه موازی است، بچه ها مجبور نیستند آنقدرها برای سازگاری با محیط تلاش کنند. عبارات و قافیه های ساده و مناسب سن میتواند به کودکان خردسال کمک کند تا اهمیت شستن دست ها، دست نزدن به صورت خود و سایر اقدامات بهداشتی و ایمنی را به خاطر بسپارند.

چگونه فرزندان خود را به رعایت یک روتین روزانه تشویق کنید؟

عادت کردن به یک جریان ثابت از کارها و اتفاقات ممکن است هم برای شما و هم برای فرزندانتان در ابتدا سخت باشد. در این زمینه، بسیار مهم است که اهمیت رعایت قوانین را به خانواده گوشزد کنید و با پشتکار عمل کنید. در واقع، برای کودک بسیار ساده است که انگیزه خود را از دست بدهد و از روتین چشم‌پوشی کند. رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند تا در مواقع دشوار کودک را به رعایت روتین‌ روزانه تشویق کنید.

مطمئن شوید روتین را به درستی تنظیم کرده اید

فرزندان را تشویق کنید در کار برنامه‌ریزی شرکت کنند. این کار را با پرسیدن سؤالات و خواندن محتوای برنامه هایتان برای آن‌ها انجام دهید.

رفتار دوستانه ای داشته باشید

با لحنی شاد و پرمحبت، تذکرات لازم را به کودکان بدهید تا احساس اشتیاق در آن‌ها تحریک شود. به خاطر داشته باشید برای تشویق فرزندان به رعایت محدودیت‌ها، ایراد سخنرانی‌های طولانی هرگز راهگشا نیست.

در ابتدا کار کودکان را همراهی کنید

جهت بالا بردن سرعت، در طول چند روز اول، برای انجام کارها کنار کودکان بمانید.

رفتارها و کارها را مرور کنید

برای درک و انتقال دستاوردها، لیست کارهای انجام ‌شده را هر شب مرور کنید.

و در نهایت…

هر اندازه تاکید بر اهمیت برقراری روتین در زندگی روزانه، برای روشن کردن مزایای آن، کافی نیست. با این وجود، می‌توان با قطعیت گفت وقتی کودکان به رعایت یک روتین منظم عادت کردند، پس از مدتی به صورت غریزی به آن پایبند خواهند شد و زمینه موفقیت‌های خود را فراهم خواهند کرد.

تهیه و تنظیم: روشنک رشیدپور

منابع:

Kinedu, Naeyc.org, Koodaket.com, فرهنگ معین